nicola87

Zapraszam na swojego bloga W miarę możliwości będę zamieszczać tu prace ze studium policealnego o kierunku: technik administracji.

Poszukuję do współpracy osób zainteresowanych pracą w domu, z wykorzystaniem Internetu. Dowolny czas pracy. Jeżeli jesteś zainteresowany wejdź na:

http://bitmails.info/pages/index.php?refid=vanessa
http://centrumreklamy.com/pages/index.php?refid=vanessa
http://szuwi.net/pages/index.php?refid=vanessa
http://imperiumreklamy.com/pages/index.php?refid=vanessa87
http://sejfik.com/pages/index.php?refid=vanessa87
http://reklamapln.net/pages/index.php?refid=vanessa87
http://zlotoweczka.com/pages/index.php?refid=vanessa87
http://centrumbiznesu.com/pages/index.php?refid=vanessa87

i zarejestruj się (bezpłatnie). Uzyskasz więcej informacji i zdecydujesz czy chcesz spróbować.
Pozdrawiam i zapraszam do współpracy.

W postępowaniu administracyjnym wyróżniamy podmioty postępowania oraz uczestników postępowania.

Podmiot postępowania – kto to taki?
Do podmiotów postępowania zaliczamy organy administracji publicznej oraz te podmioty, które mają w postępowaniu administracyjnym interesy chronione przez prawo, czyli strona (strony) oraz podmioty na prawach strony. Podmioty postępowania korzystają z przyznanych im przez prawo procesowe, pełni praw procesowych, wyrażających się w zespole uprawnień i obowiązków procesowych, zróżnicowanych ze względu na pozycję prawną określonego podmiotu w postępowaniu administracyjnym.

Uczestnik postępowania – kim jest?
Do uczestników postępowania zaliczamy osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne, które w sprawie nie mają interesów chronionych przez prawo, ale są zainteresowane daną sprawą, albo ze względu na swój interes faktyczny i wtedy rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej nie będzie
im obojętne, albo ze względu na ich udział w poszczególnych czynnościach postępowania, w tym przypadku rozstrzygnięcie będzie poza sferą ich zainteresowań.

Uczestnicy postępowania – jakie mają prawa w postępowaniu administracyjnym?
Uczestników postępowania mających w sprawie interes fatyczny, w literaturze określa się jako osoby zainteresowane i tworzą oni jedną grupę uczestników postępowania. Drugą grupę tworzą natomiast świadek, biegły oraz osoba trzecia wezwana do przedstawienia przedmiotu oględzin.
Prawo procesowe nie przyznaje tej grupie uczestników postępowania pełni praw procesowych, a jedynie pojedyncze uprawnienia. Mają oni ograniczone prawa procesowe, ponieważ nie mają w sprawie własnego interesu, sprawa ich nie dotyczy, jej rozstrzygnięcie nie będzie miało wpływu na ich sytuację prawną lub faktyczną.

Osoby zainteresowane – w jaki sposób dochodzą swoich praw?
Przepisy zawarte w kodeksie postępowania administracyjnego nie regulują sytuacji prawnej osób zainteresowanych, a zatem w świetle obowiązujących przepisów są pozbawieni praw procesowych. Rezygnacją z unormowań, w tym zakresie, uzasadniana jest tym, że postępowanie wnioskowo-skargowe gwarantuje ochronę ich interesów faktycznych. Osoby te mogą więc podejmować ochronę swoich interesów, wnoszą skargę powszechną. Skarga taka jeżeli spełnia określone warunki powoduje podjęcie przez organ czynności z urzędu. Jeżeli sprawa administracyjna już się toczy to skarga stanowi materiał, który organ powinien rozpatrzyć z urzędu razem z zebraną w sprawie dokumentacją. Osoba zainteresowana może także dochodzić swoich praw w postępowaniu administracyjnym za pośrednictwem organizacji społecznej, jeżeli jest jej członkiem albo zdoła nakłonić jej organy do udziału w postępowaniu ze względu na cele statutowe i ochronę interesu społecznego. Może ona wziąć udział w postępowaniu jako podmiot na prawach strony lub tylko wyrazić stanowisko w sprawie. Osoba zainteresowana, bezpośrednio może wystąpić w postępowaniu tylko wtedy, gdy przeprowadza się rozprawę.

Na podstawie B. Adamiak, J. Borkowski, Postępowanie administracyjne i sądowo-administracyjne, wydawnictwo Lexis Nexis, Warszawa 2008

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 roku kodeks postępowania administracyjnego (Dzi U. z 2000 roku, Dz. U. Nr 98, poz. 10701 z póź. zm.)

PAŃSTWO
Jest organizacją polityczno - społeczną, posiadającą własne, określone granicami terytorium, własny system władz i obywateli.

PAŃSTWO UNITARNE
Jest jednolite wewnętrznie. Podzielone na nieautonomiczne jednostki administracyjno - terytorialne, które podlegają władzy organów centralnych. (Polska, Węgry, Szwecja, Dania, Holandia)

PAŃSTWO ZŁOŻONE
Inaczej zwane federalnym. Podzielone jest na niezależne od organów centralnych jednostki administracyjno - terytorialne, o zagwarantowanych w konstytucji prawach. (Kanada, Niemcy, USA). Typami państw złożonych są: unie personalne, unie realne, federacje i konfederacje.

SUWERENNOŚĆ
Suwerennością państwa nazywamy niezależność władzy państwowej, autonomię w prowadzeniu spraw wewnętrznych państwa. Władza państwowa nie zależy od żadnej władzy zewnętrznej.

SUWERENNOŚĆ NARODU
Każdy naród ma prawo niezależnego państwa. Suwerenność narodu przejawia się prawem do sprawowania władzy za pośrednictwem swoich przedstawicieli, których obywatele wybierają w wyborach powszechnych.

OBYWATELSTWO
Obywatelstwem nazywamy przynależność państwową jednostki, łączącą się z uprawnieniami i obowiązkami określonymi przez prawo danego państwa.

BEZPAŃSTWOWIEC
Bezpaństwowiec jest osobą, nie posiadającą obywatelstwa żadnego państwa. Obywatelstwo to mogło zostać utracone lub nigdy nie istnieć.

WŁADZA PAŃSTWOWA
Jest typem władzy, która jest zdolna zabezpieczyć obowiązujący porządek prawny, społeczny i ekonomiczny na terenie państwa. Władza państwowa wypełnia też zadania z zakresu polityki wewnętrznej i zewnętrznej. Jest władzą suwerenną.
LEGITYMIZACJA
Jest to termin oznaczający nadanie mocy prawnej, usankcjonowanie.
PATOLOGIE WŁADZY
Są to deformacje władzy, zagrażające konstytucyjności i dyskredytujące istnienie instytucji państwowych. Najbardziej powszechną patologią władzy jest alienacja. Jest procesem, w którym następuje izolacja i dystansowania się organów władzy od społeczeństwa.
REŻIM
Reżimem nazywamy system sprawowania władzy. Możemy wyróżnić reżim demokratyczny, autorytarny i totalitarny.
UNIA PESONALNA
Nazywamy tak związek kilku (co najmniej dwóch) państw, które łączy osoba monarchy, przy czym każde z państw zachowuje odrębny system instytucji państwowych.
UNIA REALNA
Nazywamy tak rzeczywiste połączenie państw. Z historii pamiętamy Unię Lubelską.
KONFEDERACJA
Z takim zjawiskiem mamy do czynienia, kiedy suwerenne państwa łączą się, żeby realizować cele polityczne.

FEDERACJA
Części składowe państwa są samodzielne, ale nie mają możliwości odłączenia się od państwa.

DEMOKRACJA
Demokracją nazywamy władzę ludu, narodu, społeczeństwa. Demokracja jest formą ustroju politycznego, uznającego wolę większości mieszkańców za źródło władzy. Obywatele mają swoje prawa i wolności, zagwarantowane w konstytucji.

KONSTYTUCJONALIZM
Jest jednym z kierunków w nauce o prawie. Uznaje monarchię konstytucyjną za najlepszą formę rządów w państwie. Współcześnie używa się tego terminu również dla nazwania ustroju, który oparty jest na konstytucji pisanej.

ORGAN PAŃSTWA
To samodzielna prawnie osoba lub grupa, która uzbrojona jest w kompetencje, które uprawniają ją do wykonywania nadrzędnej władzy państwowej. Organy władzy państwowej mają kompetencje ustawodawcze, wykonawcze i sądownicze.

PRAWO WYBORCZE CZYNNE
Nazywamy tak prawo obywatela do udziału w głosowaniu.

PRAWO WYBORCZE BIERNE

Takie prawo posiada obywatel. Jest to prawo do kandydowania w wyborach, czyli zdolność do bycia wybranym.

CENZUS

Mówimy tak o zespole warunków, umożliwiających korzystanie z danych praw politycznych lub tez przywilejów. Cenzus majątkowy, wieku.

ORDYNACJA WYBOCZA
Jest ustawa, która reguluje zasady, procedury i warunki przeprowadzania wyborów.

SYSTEM WIĘKSZOŚCIOWY
Zgodnie z tym systemem w wyborach mandat otrzymuje ten kandydat, który zebrał największą liczbę ważnych głosów.

PRZYMIOTNIKI WYBORCZE:
· ZASADA POWSZECHNOŚCI
Zakazuje stosowania cenzusów wyborczych.
· ZASADA RÓWNOŚCI
Zgodnie z nią każdy z wyborców posiada taką samą ilość głosów. Oznacza to, że wszystkie głosy mają taką samą wartość i znaczenie.
· ZASADA BEZPOŚREDNIOŚCI
Zgodnie z nią wyborcy oddają głosy bezpośrednio na kandydatów uzyskujących mandat w wyniku głosowania.
· ZASADA TAJNOŚCI
Gwarantuje prawo oddania głosu tak, żeby nie widziały tego osoby trzecie.
· ZASADA PROPORCJONALNOŚCI
Zgodnie z nią partie otrzymują liczbę mandatów proporcjonalną w stosunku do liczby głosów, jakie uzyskała.

POSTACI:
· Georg Jellinek – był niemieckim teoretykiem państwa i prawa; jest twórcą klasycznej trójelementowej definicji państwa. Za główne elementy państwa uznaje on: ludność, terytorium i system władz
· Max Weber – był niemieckim socjologiem, historykiem, religioznawcą, ekonomistą, prawnikiem, metodologiem nauk społecznych; twórcą tzw. socjologii rozumiejącej; wniósł wiele do nauki społecznej, zwłaszcza do socjologii. Najwięcej zdziałał na polu metodologii, socjologii polityki, socjologii struktur społecznych i gospodarczych oraz socjologii religii.
· Ludwik Gumplowicz – był socjologiem i prawnikiem; jako podstawę biorąc teorię darwinizmu społecznego, dostrzegł w walkach i konfliktach podstawowe procesy społeczne, a w walce ras widział podstawowe prawa rozwoju społecznego; w zakresie nauki o państwie rozwinął tzw. teorię podboju.

DEFINICJE PAŃSTWA WG FILOZOFÓW:
· ARYSTOTELES – Jego zdaniem powstanie państwa wiąże się z naturalnym rozwojem. Człowiek natomiast jest naturalnie predestynowany do życia w państwie. Arystoteles twierdzi, że państwo jest głównym celem, do którego osiągnięcia dąży cały rozwój społeczny.
· ŚW. TOMASZ Z AKWINU – Państwo jest społecznością, którą charakteryzuje
samowystarczalność, niezależność, samorządna społeczność, która uznaje określony porządek prawny i podlega władzy. Władza natomiast ma za zadanie ja chronić i zagwarantować jej spokój zewnętrzny.
· KANT – Zdaniem Kanta państwo to pewien rodzaj zbiorowości ludzkiej, która zgadza się żyć w zgodzie z jednym, określonym porządkiem prawnym
· HEGEL – Hegel twierdził, że państwo jest wartością absolutną i nadrzędną
· MARKS – Marks twierdził, że państwo jest organizacją przymusową i narzędziem w rękach klasy panującej

SUWERENNOŚĆ ZEWNĘTRZNA
Zgodnie z definicją państwo jest podmiotem (a nie przedmiotem) prawa międzynarodowego. Jest niezależne od innych państw. Może zatem wiązać się z nimi różnorodnymi stosunkami politycznymi i gospodarczymi, ma prawo być członkiem wybranych przez siebie organizacji międzynarodowych,
niezależnie kształtować swój ustrój społeczno- gospodarczy oraz polityczny.

SUWERENNOŚĆ WEWNĘTRZNA
Znaczy tyle, że władza państwowa jest władzą zwierzchnią, samodzielnie decydującą o swoim zakresie. Wszystkie inne organizacje mają prawo funkcjonować na terytorium państwa wyłącznie za zgodą władzy i na warunkach przez nią określonych.
Do terytorium państwa zaliczmy lądy, wody przybrzeżne, przestrzeń powietrzną, statki, samoloty, ambasady, konsulaty.

W jaki sposób można nabyć obywatelstwo?
1. poprzez dziedziczenie obywatelstwa po rodzicach, czyli zgodnie z prawem krwi
2. rodząc się na terenie danego kraju , czyli prawem ziemi
3. na drodze nadania obywatelstwa, czego może dokonać prezydent kraju
4. zawierając związek małżeński z obywatelem danego państwa
5. przez zasiedzenie

NARODOWOŚĆ
To przynależność o danego narodu, poczucie tej przynależności. Od obywatelstwa odróżnia ją to, że jest wrodzona, związana z pochodzeniem, nie można jej nabyć, jak obywatelstwa.

Jak dzielimy państwa ze względu na charakter reżimu politycznego?

PAŃSTWO DEMOKRATYCZNE
Należy do kręgu europejskiej kultury politycznej. Widać w nim odwołania do zasad, wartości i norm, jakie praktykuje się i wzbogaca w procesie rozwoju cywilizacyjnego. Zasadami, na których opiera się państwo demokratyczne są: suwerenność narodu, trójpodział władzy i pluralizm polityczny. Na funkcjonowanie państwa mają wpływ zasady zwyczajowe, czyli tolerancja, równość wobec prawa, wolności i swobody jednostki, sprawiedliwość i porządek społeczny.
Rozwój krajów zachodnich wskazuje na dwa modele państwa demokratycznego:
1. model liberalny z czołową pozycją parlamentu. Państwo jest gwarantem prawa własności i gospodarki rynkowej
2. model socjalny, w którym dużą aktywność w sferach politycznych i gospodarczych wykazuje państwo

PAŃSTWO AUTORYTARNE
Jego cechą charakterystyczną jest brak możliwości działania społeczeństwa obywatelskiego. Społeczeństwo jest apatyczne politycznie. Jeśli już obywatele biorą udział w życiu politycznym, to przypomina to rytuał i jest ściśle kontrolowane przez państwo. Charakterystyczna dla państwa autorytarnego jest elitarność władzy. Przejawia się to rządami ludzi związanych z jakimś zewnętrznym kręgiem, czymś się wyróżniających. Mamy tu też do czynienia z odpolitycznieniem społeczeństwa, czyli odsunięciem obywateli od życia politycznego. Wpaja się im teorię, zgodnie z którą władza państwowa powinna dysponować pełnią praw. W państwie autorytarnym działa cenzura prewencyjna. Zgodnie z jej zasadami o władzy można mówić wyłącznie dobrze, ewentualnie wcale. Państwo autorytarne likwiduje albo zawiesza niektóre swobody obywatelskie, np. ogranicza wolność słowa.

PAŃSTWO TOTALITARNE
Jest największym zagrożeniem dla demokracji. Jego istotą jest wszechobecność we wszelkich przejawach życia społecznego. Państwo takie posługuje się powszechną indoktrynacją. Usiłuje na wszelkie sposoby wpoić ludziom swoją ideologię poprzez stosowanie propagandy. Władza powołuje się na mity, historię i ideologię eksponującą cele socjalne i narodowościowe. Władza w państwie
totalitarnym skupia się w rękach jednej partii. Nie ma podziału władzy, nie ma opozycji. Próbuje się podporządkować obywatela władzy, stosując do tego celu cały system kontroli policyjnej, często opartej na terrorze. Uniformizuje się życie społeczne, monopolizuje ideologię, wprowadza zbiorową odpowiedzialność. Gospodarka jest sterowana centralnie. Ze względu na system rządów państwa dzielimy na:

MONARCHIA
Jest to forma rządów, w której władzę suwerenną reprezentuje monarcha (król, cesarz, sułtan, szach). Monarcha sprawuje władzę dożywotnio. Może to robić samodzielnie lub też wspólnie z innymi organami państwa.

Możemy wyróżnić:
- monarchie nieograniczone
a) monarchia absolutna
b) monarchia despotyczna
- monarchie ograniczone
a) monarchia konstytucyjna
b) monarchia parlamentarna

REPUBLIKA
W tej formie rządu najwyższe organy władzy wybiera się na czas określony. Wyboru dokonują obywatele lub specjalne kolegia wyborcze. Mówimy o republikach demokratycznych, autorytarnych, parlamentarnych i prezydenckich.

Cztery koncepcje genezy państwa:
1. koncepcja umowy społecznej, jej zwolennikami byli J. J. Rousseau, T. Hobbes, J. Locke. Zgodnie z nią powstanie państwa jest następstwem umowy, jaką zawarli członkowie danego społeczeństwa lub społeczeństwo z władzą. Istnieje pogląd, głoszący, że państwo powstało na drodze porozumienia jednostek żyjących w stanie pierwotnym. Inna koncepcja mówi o dwóch umowach. Pierwsza ma być umową o zjednoczeniu się jednostek, druga zaś podporządkowaniu się społeczeństwa władzy.
2. teoria podboju i przemocy, jej zwolennikiem i twórcą był L. Gumplowicz
Zgodnie z tą teorią państwo powstało jako następstwo podboju rządzonych przez rządzących.
3. koncepcja teistyczna, zbudował ją św. Tomasz z Akwinu
Zgodnie z tą teorią państwo pochodzi od Boga, jego powstanie związane jest z działaniem istoty nadprzyrodzonej. Z biegiem lat koncepcja ta Bogu przypisywała stworzenie zasady władzy, a państwo człowiekowi.
4. Koncepcja marksistowska, sformułował ją Fryderyk Engels.
Zgodnie z nią państwo zrodziło się, ponieważ rozpadła się wspólnota pierwotna i powstały klasy społeczne.
5. Pojęcie władzy
Władza jest zdolnością do podejmowania i egzekwowania decyzji. Podmiotem władzy politycznej nazywamy osobę, wydającą decyzje i polecenia i wymagającą ich wykonania. Adresatami są więc ci, którzy są podporządkowani władzy. Sferą władzy nazywamy obszar życie społecznego, który podlega władzy.

Podstawy legitymizacji władzy, wg Maxa Webera
· władza legalna, opierająca się na przekonaniu, iż rządzący zdobyli i sprawują władzę na mocy istniejącego prawa
· władza tradycyjna, wywodzi się z tradycji i oparta jest na prawie do jej dziedziczenia.
· władza charyzmatyczna, jest władzą, która oparta jest na przekonaniu, że osoba, która nami rządzi jest wyjątkowa.

Patologie władzy (Alienacja władzy państwowej):
· centralizacja uprawnień, czyli koncentracja uprawnień decyzyjnych w rękach władzy i ograniczenie uprawnień władzy lokalnej
· koncentracja uprawnień, czyli zcentralizowanie uprawnień na najwyższym szczeblu władzy
· centralizacja biurokratyczna, czyli skumulowanie władzy na szczeblu centralnym
· centralizacja technokratyczna, czyli rządy specjalistów, których fachowa wiedza wywiera duży wpływ na decyzje polityczne organów władzy
· centralizacja plutokratyczna, czyli rządy wąskiej grupy najbogatszych, skupiającej w swoich rękach całą władzę
· biurokratyzacja, czyli bezwzględne poszanowanie przepisów i ich zbyteczne mnożenie.
· partykularyzm, czyli dbałość jedynie o własne interesy z pominięciem interesu ogółu.
· nepotyzm, czyli obsadzanie wysokich stanowisk krewnymi.
· korupcja, czyli przyjmowanie korzyści majątkowych w zamian za określone decyzje.

Etapy rozwoju systemu demokratycznego:
1. Demokracja ateńska
Była pierwsza, zapoczątkował ją Solon w VI w. p.n.e. Zgodnie z zasadami demokracji ateńskiej prawo wyborcze przysługiwało dorosłym mężczyznom, którzy ukończyli 20 lat. Musieli być rdzennymi obywatelami Aten. Najważniejsze jednak było to, że musieli to być ludzie wolni. W Atenach panowała demokracja bezpośrednia, co dawało każdemu prawo osobistego i bezpośredniego uczestnictwa w sprawowaniu władzy.
2. Starożytny Rzym
Lata 509 - 27 p.n.e. to kres republikański w historii Rzymu. Cechą charakterystyczną było sprawowanie urzędów państwowych przez arystokrację. Bardzo istotną rolę w życiu politycznym państwa spełniało zgromadzenie ludowe. Lud był pozbawiony inicjatywy gospodarczej. W starożytnym Rzymie pojawiła się funkcja trybuna ludu, który miła za zadanie bronić praw ludu. Starożytny Rzym był państwem prawa.
3. Pierwsze gminy chrześcijańskie
Wszyscy obywatele byli równi wobec Boga. Członkowie wspólnoty wybierali biskupów i diakonów.
4. Demokracja plemienna
Podstawą jej funkcjonowania były wiece, czyli zebrania wszystkich dorosłych członków plemienia; w czasach pokoju wiec rozstrzygał o najważniejszych dla plemienia kwestiach, w czasie wojny natomiast kompetencje swoje wiec przekazywał w ręce naczelnika (wodza) plemiennego.
5.Demokracja szlachecka (stanowa)
Na terenach polskich demokracja szlachecka zaczęła się kształtować w drugiej połowie XV wieku. Swój największy rozkwit przeżyła w XVI wieku. Ustrój ten nadawał szlachcie pełnię praw politycznych i ekonomicznych. Pozostałe stany były służebne bądź podrzędne. Wszelkie prawa i przywileje zebrane były w Artykuły Henrykowskie. Najważniejszym organem władzy był sejm. Do niego należały decyzje o wojnie, podatkach itd. Wprowadzenie zasady wolnej elekcji ograniczyło władzę króla. Demokracja szlachecka wprowadza tolerancje religijną.
6. Demokracja burżuazyjna
Wpływ na rozwój demokracji burżuazyjnej miał twórca trójpodziału władzy - Monteskiusz. Nie mniejszy wpływ miał J.J. Rousseau, który był zwolennikiem umowy społecznej jako źródła powstanie państwa. Demokracja burżuazyjna gwarantowała suwerenność narodu. Władzę sprawowano z woli i przyzwolenia narodu. Rozwijały się gwarancje praw obywatelskich. Zaczęły się pojawiać takie pojęcia jak wolność sumienia, wolność wyznania, wolność słowa, nietykalność osobista, równość wobec prawa. Konstytucja stała się gwarantem i fundamentem porządku publicznego. Powoli rozpoczynały swoją działalność partie polityczne, jako reprezentanci społeczeństwa. Doszło do zwiększenia liczby obywateli, którzy byli uprawnieni do głosowania - pojawiło się prawo wyborcze dla kobiet.

Prawne zasady działania współczesnej demokracji:
· zasada suwerenności narodu – polega ona na tym, że naród wykonuje władzę w państwie bezpośrednio, czyli poprzez referenda, inicjatywę ludową, weto ludowe, samorządy, wyrażanie opinii, lub też w sposób pośredni czyli za pośrednictwem swoich przedstawicieli, których wybiera w wyborach demokratycznych.
· zachowanie praw mniejszości – chodzi o zapewnienie im ochrony i bezpieczeństwa poprzez zagwarantowanie ustawowych praw mniejszości. Należy im zapewnić prawo do zachowania odrębności kulturowej, religijnej, oraz prawo do uczestniczenia w życiu politycznym.
· podział i równowaga władz – chodzi o zapewnienie trójpodziału władzy w państwie. Osobne organy powinny spełniać funkcję prawodawczą (parlament), inne wykonawczą (głowa państwa, rząd) oraz sadowniczą (sądy). Każde z nich powinno być niezależne od innych, ponieważ gdyby połączyć je ze sobą może doprowadzić do tyranii. Również media i opozycja powinny mieć swobodę działania w państwie.
· pluralizm – jest zasadą, wymagającą poszanowania odmienności zapatrywań społecznych, gospodarczych i politycznych różnorakich grup społecznych oraz prawa do ich swobodnego działania.

Sytuacja obywateli w państwach autorytarnych i totalitarnych Państwo autorytarne ogranicza prawa obywatelskie swoich obywateli, natomiast państwo totalitarne zupełnie je likwiduje. System totalitarny stosuje represje wobec przeciwników politycznych, często wyimaginowanych. Oba te systemy przyjęły tortury i zastraszanie jako najlepsze metody walki z tymi, którzy odważyli się myśleć inaczej niż nakazywała linia ideologiczna państwa. I totalitaryzm, i autorytaryzm powszechnie łamią prawa człowieka, głownie prawo do wolności. Państwo totalitarne kontroluje obywateli w sposób nieograniczony. Reżim autorytarny narzuca ustalone prze siebie zasady moralne, żeby w ten sposób móc wpływać na życie prywatne obywateli. Oba systemy ograniczają pluralizm polityczny i związane z nim prawa polityczne obywateli. Dochodzi do ograniczania prawa do zrzeszania się, wolności myśli, sumienia, słowa. Oba reżimy zlikwidowały opozycję. W obu panuje system monopartyjny. System totalitarny kontroluje media, wprowadza cenzurę, ogranicza wolność słowa. Autorytarny natomiast daje możliwość funkcjonowania niezależnej prasy. Ogranicza ją jednak cenzurą restrykcyjną. Totalitaryzm pozbawia parlament znaczenia, w reżimie autorytarnym rola parlamentu jest mocno ograniczona.

Podstawowe wartości demokratyczne:
· wolność – jest pojęciem wieloznacznym. Można ją rozumieć na dwa sposoby. W sferze fizycznej, w której wolność można ograniczyć poprzez osadzenie w więzieniu. Wolność może też być ograniczona przez niepełnosprawność, czy ciężką chorobę. Druga jest sfera psychiczna. Prawo rozumie wolność jako możliwość zachowania swojej prywatności oraz podejmowania przedsięwzięć w zakresie określanym przez normy prawne.
· równość – w sferze społecznej ma za zadanie zapewnić obywatelom takie same szanse życiowe. Zapewnia równy dostęp do dóbr materialnych, które są niezbędne dla spełnienia fundamentalnych potrzeb (mieszkaniowych, żywnościowych) oraz dóbr duchowych (literatura, sztuka, teatr itp.)

1.Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej została uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku
2.Sejm oraz Senat tworzą Parlament oraz Zgromadzenie Narodowe.
3.KRRiT czyli Krajową Rade Radiofonii i Telewizji powołują: Sejm, Senat oraz Prezydent.
4. Na Prezydium Sejmu składa się Marszałek oraz wicemarszałkowie
5. Kadencja NIK-u czyli Najwyższej Izby Kontroli trwa 6 lat; kadencja RPO czyli Rzecznika Praw Obywatelskich trwa 5 lat; Trybunału Stanu 4 lata oraz Trybunału Konstytucyjnego również 4 lata.

6. Do najważniejszych kompetencji Trybunału konstytucyjnego należą: kompetencje związane z kontrolowaniem zgodności prawa z Konstytucją RP oraz formułowaniem jego wykładni, rozpatrywanie skarg wniesionych przez obywateli w zakresie naruszania ich wolności lub praw, rozpatrywanie spraw dotyczących między innymi następujących kwestii: a) zgodności ustaw oraz różnych umów międzynarodowych z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej,
b) zgodności przepisów prawa z umowami międzynarodowymi i ustawami
c) zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej celów partii politycznych.

7. Senat – wybierany jest w wyborach powszechnych, jego kadencja trwa 4 lata, do jego głównych zadań i kompetencji należy uczestniczenie w uchwalaniu ustaw, opiniowanie niektórych aktów oraz podejmowanie ważnych dla państwa decyzji.

8. Proces legislacji ustawy przedstawia się następująco:
a) opracowanie projektu ustawy przez Radę Ministrów;
b) opinia Prezydium Sejmu;
c) trzy czytania nad ustawa w Sejmie;
d) uchwalenie ustawy;
e) opinia Senatu;
f) uchwalenie ustawy przez sejm i senat;
g) podpis prezydenta
h) publikacja w Dzienniku Ustaw

9. Rodzaje większości:
a) większość zwykła - przy głosowaniu musi być obecna przynajmniej polowa posłów czyli 230; za projektem powinna opowiedzieć się większa liczba posłów;
b) większość kwalifikowana - przy głosowaniu musi być obecna co najmniej polowa posłów, jednak za projektem musi się opowiedzieć 2/3 tej liczby;
c) większość bezwzględna - przy głosowaniu musi być obecna co najmniej polowa posłów, za projektem musi się opowiedzieć przynajmniej polowa posłów.

10. Prawa dziecka zostały uchwalone 20 grudnia 1989 roku
11. Do wolności i praw politycznych zalicza się: czynne oraz bierne prawo wyborcze; prawo wyboru prezydenta, posłów oraz senatorów
12. Trzy podstawowe kategorie praw i wolności człowieka to: wolności i prawa osobiste; wolności i prawa polityczne; wolności i prawa ekonomiczne socjalne i kulturalne.
13. Konstytucja ma szczególna moc prawna, co oznacza, że żaden inny akt prawny nie może przeczyć postanowieniom zapisanym w konstytucji czyli w ustawie zasadniczej.